บทความจากอัยการ

บทความที่ ๑   สื่อลามกเด็ก…ที่พึงระวัง  

          โดยที่การครอบครองสื่อลามกอนาจารเด็กเป็นการละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐานของเด็ก ตามอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก และเป็นปัจจัยที่ก่อให้เกิดการล่วงละเมิดทางเพศต่อเด็กและส่งผลกระทบต่อสวัสดิภาพของเด็กประกอบกับความผิดเกี่ยวกับการค้าหรือทำให้แพร่หลาย ซึ่งวัตถุหรือสิ่งลามกไม่ได้แยกประเภทระหว่างสื่อลามกอนาจารผู้ใหญ่กับสื่อลามกอนาจารเด็กไว้ ทั้งที่ลักษณะความผิดมีความร้ายแรงต่างกัน ดังนั้นเพื่อให้เด็กได้รับการคุ้มครองและป้องกันจากการถูกล่วงละเมิดทางเพศมากขึ้น จึงได้มีการแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญากำหนดให้ความผิดเกี่ยวกับการค้าหรือให้แพร่หลายซึ่งวัตถุหรือสิ่งลามกที่เป็นสื่อลามกอนาจารเด็กเป็นความผิดที่ผู้กระทำต้องได้รับโทษหนักขึ้น รวมทั้งกำหนดให้การครอบครองและส่งต่อซึ่งสื่อลามกอนาจารเด็กเป็นความผิดซี่งปัจจุบันกฎหมายดังกล่าวมีผลบังคับใช้แล้วโดยมีสาระสำคัญที่น่าสนใจ ดังนี้ 

           มาตรา ๓ (๑๗) “สื่อลามกอนาจารเด็ก” หมายความว่า วัตถุหรือสิ่งที่แสดงให้รู้หรือเห็นถึงการกระทำทางเพศของเด็กหรือกับเด็กซึ่งมีอายุไม่เกินสิบแปดปี โดยรูป เรื่อง หรือลักษณะสามารถสื่อไปในทางลามกอนาจาร ไม่ว่าจะอยู่ในรูปแบบของเอกสาร ภาพเขียน การพิมพ์ ภาพระบายสี สิ่งพิมพ์ รูปภาพ การโฆษณา เครื่องหมาย รูปถ่าย ภาพยนตร์ แถบบันทึกเสียง แถบบันทึกภาพ หรือรูปแบบอื่นใด ในลักษณะทำนองเดียวกัน และให้หมายความถึงวุตถุหรือสิ่งต่างๆ ข้างต้นที่จัดเก็บในระบบคอมพิวเตอร์ หรือในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อื่นที่สามารถแสดงผลให้เข้าใจความหมายได้ 

           มาตรา ๒๘๗/๑ ผู้ใดครอบครองสื่อลามกอนาจารเด็กเพื่อแสวงหาประโยชน์ในทางเพศ สำหรับตนเองหรือผู้อื่น ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินห้าปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ 

          ถ้าผู้กระทำความผิดตามวรรคหนึ่งส่งต่อซึ่งสื่อลามกอนาจารเด็กแก่ผู้อื่น ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินเจ็ดปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งแสนสี่หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ 

           มาตรา ๒๘๗/๒ ผู้ใด  

       (๑) เพื่อความประสงค์แห่งการค้า หรือโดยการค้า เพื่อการแจกจ่ายหรือเพื่อการแสดงอวดแก่ประชาชน ทํา ผลิต มีไว้ นําเข้าหรือยังให้นําเข้าในราชอาณาจักร ส่งออกหรือยังให้ส่งออกไปนอกราชอาณาจักรพาไปหรือยังให้พาไปหรือทําให้แพร่หลายโดยประการใดๆ ซึ่งสื่อลามกอนาจารเด็ก   

       (๒) ประกอบการค้า หรือมีส่วนหรือเข้าเกี่ยวข้องในการค้าเกี่ยวกับสื่อลามกอนาจารเด็กจ่ายแจกหรือแสดงอวดแก่ประชาชนหรือให้เช่าสื่อลามกอนาจารเด็ก  

        (๓) เพื่อจะช่วยการทําให้แพร่หลาย หรือการค้าสื่อลามกอนาจารเด็กแล้ว โฆษณาหรือไขข่าว โดยประการใดๆ ว่ามีบุคคลกระทําการอันเป็นความผิดตามมาตรานี้ หรือโฆษณาหรือไขข่าวว่าสื่อลามกอนาจารเด็กดังกล่าวแล้วจะหาได้จากบุคคลใด หรือโดยวิธีใด ต้องระวางโทษจําคุกตั้งแต่สามปีถึงสิบปี และปรับตั้งแต่หกหมื่นบาทถึงสองแสนบาท  

          จากบทบัญญัติของกฎหมายดังกล่าวจะต้องเป็นกรณีที่เกี่ยวข้องกับเด็กไม่ว่าจะเป็นเด็กชายหรือเด็กหญิงก็ตาม ซึ่งมีอายุไม่เกินสิบแปดปี ปัญหามีว่ามีบุคคลจะอ้างได้หรือไม่ว่าไม่รู้ว่าเด็กอายุไม่เกินสิบแปดปีหรือเข้าใจว่าเด็กอายุสิบแปดปีแล้วกฎหมายใช้หลักกรรมเป็นเครื่องบ่งชี้เจตนา คือ ดูจากการกระทำรวมทั้งพยานหลักฐานต่างๆที่เกี่ยวข้องเป็นเครื่องบ่งชี้ว่าบุคคลมีเจตนาหรือรู้ว่าเด็กอายุเกินสิบแปดปี หรือไม่นั่นเอง และจะต้องมีลักษณะเป็นสื่อลามกอานาจารเด็ก ซึ่งมีความหมายกว้างขวางและครอบคลุมแทบทุกมิติ ไม่ว่าจะเป็นภาพเครื่องหมาย เสียง หรือรูปแบบอื่นใด และมีข้อที่ต้องพึงระวังในสังคมปัจจุบัน ซึ่งมีลักษณะเป็นโซเชียลมิเดีย หรือสังคมออนไลน์ในกรณีที่มีผู้อื่นส่งสื่อลามกอนาจารเด็กมาให้เรา ทางอินเตอร์เนต เช่น ไลน์ เฟสบุ๊ค เป็นต้น เพียงเท่านี้ตัวเราเองไม่มีความผิด แต่คนที่ส่งมาให้เราอาจมีความผิดฐานครอบครองสื่อลามกนาจารเด็กเพื่อแสวงหาผลประโยชน์ในทางเพศ ส่งต่อซึ่งสื่อลามกอานาจารเด็กแก่ผู้อื่น แต่หากต่อมาเราได้ทำการบันทึกสื่อลามกอนาจารเด็กไว้ในโทรศัพท์มือถือ หรือคอมพิวเตอร์ของเรา ตัวเราเองอาจมีความผิดฐานครอบครองสื่อลามกอนาจารเด็กเพื่อแสวงหาผลประโยชน์ในทางเพศ และหากมีการส่งต่อให้บุคคลอื่น ตัวเราเองอาจมีความผิดฐานส่งต่อซึ่งสื่อลามกอนาจารเด็กแก่ผู้อื่นอีกฐานหนึ่ง ซึ่งมีโทษทางกฎหมายทั้งจำคุกหรือปรับ หรือทั้งจำทั้งปรับ ดังนั้น หากมีผู้ส่งสื่อลามกนาจารเด็กมาให้เราทางอินเตอร์เนตเราควร ลบออกไม่ทำการบันทึกไว้ เละต้องไม่ส่งต่อให้ผู้อื่น ทั้งนี้ เพื่อจะไม่เป็นการกระทำความผิดและต้องรับโทษตามกฎหมายดังกล่าว 

 บทความที่ ๒   เรื่องของเพศ…ที่ต้องเท่าเทียม  

          ปัจจุบันประเทศไทยของเรามีกฎหมายที่ใช้บังคับแล้วเกี่ยวกับเรื่องการเลือกปฎิบัติทางเพศ คือ พระราชบัญญัติความเท่าเทียมระหว่างเพศพ.ศ.๒๕๕๘ กฎหมายดังกล่าวบัญญัติขึ้นมาเพื่อเป็นมาตราการป้องกันการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมระหว่างเพศที่ชัดเจนเพื่อให้สอดคล้องกับหลักสิทธิมนุษยชนสากลตามพันธกรณีระหว่างประเทศที่ประเทศไทยเป็นภาคีโดยมีลักษณะสำคัญดังนี้  

          การเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมระหว่างเพศหมายความว่าการกระทำหรือไม่กระทำการใดอันเป็นการแบ่งแยก กีดกัน หรือจำกัดสิทธิประโยชน์ใดๆ ไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อมโดยปราศจากความชอบธรรม เพราะเหตุที่บุคคลนั้นเป็นเพศชายหรือเพศหญิง หรือมีการแสดงออกที่แตกต่างจากเพศโดยกำเนิด (ที่เราเรียกว่าเพศที่สาม) 

           การกำหนดนโยบาย กฎ ระเบียบ ประกาศ มาตรการ โครงการ หรือวิธีปฏิบัติของหน่วยงานของรัฐ องค์กรเอกชนหรือบุคคลใดในลักษณะที่เป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมระหว่างเพศจะกระทำมิได้ แต่มีข้อยกเว้น คือ เพื่อขจัดอุปสรรคหรือส่งเสริมให้บุคคลสามารถให้สิทธิและเสรีภาพได้เช่นเดียวกับบุคคลอื่น หรือเพื่อคุ้มครองสวัสดิภาพและความปลอดภัยหรือการปฏิบัติตามหลักทางศาสนา หรือความมั่นคงของประเทศ ส่วนบุคคลใดเห็นว่าตนได้รับหรือจะได้รับความเสียหาย จากการกระทำในลักษณะที่เป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมระหว่างเพศ และมิใช่เป็นเรื่องที่มีการฟ้องร้องเป็นคดีอยู่ในศาลหรือที่ศาลมีคำพิพากษาหรือมีคำสั่งเด็ดขาดแล้ว มีสิทธิยื่นคำร้องต่อคณะกรรมการวินิจฉัยการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมระหว่างเพศ เพื่อวินิจฉัยว่ามีการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมระหว่างเพศหรือไม่ คำวินิจฉัยของคณะกรรมการดังกล่าว ให้เป็นที่สุดในกรณีที่คณะกรรมการดังกล่าววินิจฉัยว่า เป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมระหว่างเพศให้มีอำนาจออกคำสั่งให้หน่วยงานของรัฐ องค์กรเอกชนหรือบุคคลที่เกี่ยวข้อง ดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ด้วยวิธีใดที่เห็นเหมาะสมเพื่อระงับและป้องกันมิให้มีการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมระหว่างเพศ ให้การชดเชยและเยียวยาผู้เสียหายโดยวิธีการให้กระทำโดยให้ความช่วยเหลือประการหนึ่งประการใดหรือ ให้ความช่วยเหลือทางการเงิน สำหรับค่าขาดประโยชน์ทำมาหาได้ในระหว่างที่ไม่สามารถประกอบการงานได้ตามปกติ ค่าสูญเสียโอกาสที่เป็นค่าเสียหายในเชิงพาณิชย์ซึ่งสามารถคำนวนเป็นเงินได้ ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องในการรักษาพยาบาลรวมทั้งค่าฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายภาพทางกายและจิตใจ การชดเชยและเยียวยาในรูปแบบหรือลักษณะอื่น หากฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของคณะกรรมการดังกล่าวต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินสองหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ นอกจากนี้ผู้เสียหายยังสามารถขอรับการชดเชยและเยียวยาจากกองทุนส่งเสริมความเท่าเทียมระหว่างเพศ หรือนำคดีไปฟ้องเรียกค่าเสียหายฐานละเมิดต่อศาล ที่มีเขตอำนาจอีกส่วนหนึ่ง ความเท่าเทียมระหว่างเพศชายหรือหญิง หรือเพศที่สาม ถือว่าเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์หรือเป็นหลักสิทธิมนุษยชนสากล ดังเช่นเมื่อไม่นานมานี้ศาลสูงของประเทศสหรัฐอเมริกาได้มีคำพิพากษาว่าบุคคลเพศเดียวกัน สามารถแต่งงานและจดทะบียนสมรสได้ตามกฎหมาย เป็นต้น ดังนั้นในประเทศไทยของเราปัจจุบันมีกฎหมายฉบับดังกล่าวใช้บังคับแล้ว หน่วยงานของรัฐ องค์กรเอกชน หรือบุคคลที่เกี่ยวข้องต้องไม่กำหนดนโยบาย กฎ ระเบียบ ประกาศ มาตรการ โครงการ หรือวิธีปฏิบัติในลักษณะที่เป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมระหว่างประเทศ เนื่องจากขัดต่อหลักสิทธมนุษยชนสากล ขัดต่อหลักกฎหมายและอาจมีความผิดและรับโทษตามกฎหมายทั้งขั้นจำคุกหรือปรับปรือทั้งจำทั้งปรับ เว้นแต่จะเข้าข้อยกเว้นตามกฎหมาย  

           นอกจากนี้กฎหมายฉบับดังกล่าว ยังได้กำหนดหน่วยงานที่รับผิดชอบ คือ กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ มีคณะกรรมการอีกสองคณะคือ คณะกรรมการส่งเสริมความเท่าเทียมระหว่างเพศซึ่งมีนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน คณะกรรมการวินิจฉัยการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมระหว่างเพศ 

บทความที่ ๓  ความผิดเกี่ยวกับศพ  

          ศพของคนที่ตายไปแล้ว แม้โดยสภาพจะไม่มีความรู้สึกและไม่สามารถรับรู้ในสิ่งที่ถูกกระทำภายหลังการตายก็ตามแต่ในแง่มุมของกฎหมาย นั้น มีแนวความคิดว่า “กฎหมายที่ดีย่อมคุ้มครองมนุษย์ตั้งแต่เกิดจนถึงตาย” กล่าวคือกฎหมายที่ดีต้องให้การรับรองคุ้มครองมนุษย์ขณะมีชีวิตและแม้ตอนตายกลายเป็นศพแล้วกฎหมายก็ยังต้องให้การรับรองคุ้มครอง แต่ความตายในทางการแพทย์มีหลักว่าต้องหยุดหายใจหรือชีพจรหยุดเต้นและประสาทก้านสมองหยุดทำงาน 

ในอดีตประมวลกฎหมายอาญามีบทบัญญัติในเรื่องเกี่ยวกับศพเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับเรื่องพยานหลักฐานในทางคดีอาญาเท่านั้น คือ  

         มาตรา ๑๘๔ ผู้ใดเพื่อจะช่วยผู้อื่นมิให้ต้องรับโทษ หรือให้รับโทษน้อยลง ทำให้เสียหาย ทำลาย    ซ่อนเร้น เอาไปเสีย หรือทำให้สูญหายหรือไร้ประโยชน์ซึ่งพยานหลักฐานในการกระทำความผิด ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินห้าปีหรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ  

        มาตรา ๑๙๙ ผู้ใดลอบฝัง ซ่อนเร้น ย้ายหรือทำลายศพหรือส่วนของศพเพื่อปิดบังการเกิด การตายหรือเหตุแห่งการตาย ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสองพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ  

จากบทบัญญัติของกฎหมายดังกล่าวจะเห็นได้ว่าพูดถึงเรื่องศพเฉพาะที่ไปเกี่ยวข้องกับพยานหลักฐานในทางคดีอาญาเท่านั้นไม่ครอบคลุมในด้านอื่นๆ ยกตัวอย่างเช่น การกระทำชำเราศพทำให้เกิดเป็นปัญหาข้อถกเถียงกันตามมาว่าศพเป็นทรัพย์ตามกฎหมายหรือไม่ การกระทำชำเราศพจะเป็นความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์หรือไม่ การลักลอบเอาศพ หรือส่วนหนึ่งของศพจะเป็นความผิดฐานลักทรัพย์หรือไม่ อีกทั้งศพ     บางศพมีญาติ บางศพไม่มีญาติ หรือเป็นศพนิรนาม ปัจจุบันจึงได้มีการแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา กำหนดความผิดเกี่ยวศพ ได้แก่การกระทำชำเราศพ การกระทำอนาจารแก่ศพ การกระทำให้ศพเสียหายและการดูหมิ่นเหยียดหยามศพอันเป็นการละเมิดต่อสิทธิของบุคคลในครอบครัว เกียรติยศและชื่อเสียง ดังมีรายละเอียด คือ  

          มาตรา ๓๖๖/๑ ผู้ใดกระทำชำเราศพ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามสิบปีหรือปรับไม่เกินหกหมื่นบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ 

          การกระทำชำเราตามวรรคหนึ่ง หมายความว่า การกระทำเพื่อสนองความใคร่ของผู้กระทำโดยการใช้อวัยวะเพศของผู้กระทำกับอวัยวะเพศ ทวารหนัก หรือช่องปากของศพ หรือการใช้สิ่งอื่นสิ่งใดกระทำกับอวัยวะเพศหรือทวารหนักของศพ  

         มาตรา ๓๖๖/๒ ผู้ใดกระทำอนาจารแก่ศพ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสองปี หรือปรับไม่เกินสี่หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ 

            มาตรา ๓๖๖/๓ ผู้ใดโดยไม่มีเหตุอันสมควร ทำให้เสียหาย เคลื่อนย้าย ทำลาย ทำให้เสื่อมค่าหรือทำให้ไร้ประโยชน์ ซึ่งศพ ส่วนของศพ อัฐิ หรือเถ้าของศพ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินหกหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ  

          มาตรา ๓๖๖/๔ ผู้ใดกระทำด้วยประการใดๆ อันเป็นการดูหมิ่นเหยียดหยามศพ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามเดือน หรือปรับไม่เกินห้าพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ  

         ในความเห็นของผู้เขียนเห็นว่าแม้ศพของคนตาย จะเป็นศพที่มีญาติหรือศพไม่มีญาติ เป็นศพของคนที่มีชื่อหรือสามารถตรวจสอบได้ว่าเป็นศพของผู้ใดหรือเป็นศพที่ไม่สามารถตรวจสอบได้ว่าเป็นผู้ใด (ศพนิรนาม) เป็นศพของคนไทยหรือเป็นศพของคนต่างชาติที่มาตายในประเทศไทยก็ตามย่อมได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายดังกล่าวข้างต้น 

         ดังนั้น ในปัจจุบันตามที่ปรากฎเป็นข่าวทางสื่อสารมวลชนต่างๆ ว่ามีการลักลอบเอาศพ หรือส่วนหนึ่งของศพ เช่น กระโหลกศรีษะของศพไปทำพิธีกรรมทางไสยศาสตร์ การกระทำชำเราศพ การดูหมิ่นเหยียดหยามศพ การถ่ายภาพศพในลักษณะอุจาดแล้วนำไปเผยแพร่ตามสื่อต่างๆ การกระทำเกี่ยวข้องกับศพเพื่อเป็นการทำลายพยานหลักฐานในทางคดีอาญา ถือว่าเป็นการกระทำความผิดตามกฎหมายและต้องรับโทษตามกฎหมาย แต่อย่างไรก็ตามมีข้อสังเกตุว่าจะเป็นความผิดฐานทำให้เสียหาย เคลื่อนย้าย ทำลาย ทำให้เสื่อมค่าหรือทำให้ไร้ประโยชน์ ซึ่งศพ อัฐิ หรือเถ้าของศพ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๖๖/๓ ได้นั้นจะต้องมีองค์ประกอบความผิดที่สำคัญคือต้องเป็นการกระทำโดยไม่มีเหตุอันสมควร ดังนั้น หากเป็นการกระทำอันมีเหตุอันสมควรก็ไม่เป็นความผิดซึ่งต้องเป็นกรณี ๆ ไปว่าเป็นการกระทำโดยมีเหตุอันสมควรหรือไม่มีกรณีที่ศึกษาที่เป็นตัวอย่างที่ดี คือกรณีการก่อการร้ายที่ประเทศฝรั่งเศส เมื่อวันที่ ๒ ธันวาคม ๒๕๕๘ สื่อสารมวลชนของประเทศฝรั่งเศสจะเสนอข่าวโดยมีถ่ายภาพศพของผู้ตายที่เป็นเหยื่อของการก่อการร้ายในสภาพที่มีการห่อถุงดำเรียบร้อยแล้ว ไม่มีลักษณะเป็นภาพอุจาดน่ากลัว ถือว่าเป็นการเคารพสิทธิของศพผู้ตายและทายาท ซึ่งสังคมไทยควรนำมาใช้เป็นแบบอย่างที่ดีต่อไป

  บทความที่ ๔  สุราพาไป…อาจทำให้มีเหตุต้องรับผิดตามกฎหมาย

 (พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์)  

          ในห้วงเวลาไม่นานมานี้ มีข่าวเป็นประเด็นทางสังคมตามสื่อสารมวลชนต่างๆ กรณีมีดารานักร้องนักแสดงพิธีกรชื่อดังทั้งชายและหญิงและบุคคลที่มีชื่อเสียงทางสังคม ประมาณ ๓๐ คน  โพสต์ภาพตัวเองพร้อมกับภาพเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และบางรายก็มีชื่อหรือเครื่องหมายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์บางยี่ห้ออยู่ในโพสต์ดังกล่าวผ่านสื่ออนไลน์ต่างๆ เช่น อินสตาแกรม (IG) เฟสบุ๊ก ไลน์ ทวิตเตอร์ ที่มีผู้วิจารณ์ว่าอาจเข้าข่ายโฆษณาแฝงและอาจเป็นความผิดต่อพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ ๒๕๕๑ ในบทความนี้จึงอยากนำเสนอสาระสำคัญของกฎหมายดังกล่าว คือ พระราชบัญญติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ ๒๕๕๑ มาตรา ๓๒ วรรคแรก ซึ่งมีสาระสำคัญ ๓ ประการ คือ 

           ประการแรก  ห้ามมิให้ผู้ใดโฆษณาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งมาตรา ๓ ของกฎหมายดังกล่าว บัญญัติว่า “โฆษณา”หมายความว่า การกระทำไม่ว่าโดยวิธีใดๆ ให้ประชาชนเห็น ได้ยินหรือทราบข้อความเพื่อประโยชน์ ในทางการค้า และให้หมายความรวมถึงการสื่อสารการตลาด ซึ่ง “การสื่อสารการตลาด” หมายความว่า การกระทำกิจกรรมในรูปแบบต่างๆ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการขายสินค้า บริการหรือภาพลักษณ์ การประชาสัมพันธ์ การเผยแพร่ข่าวสาร การส่งเสริมการขาย การแสดงสินค้า การจัดหรือสนับสนุน ให้มีการจัดกิจกรรมพิเศษ และการตลาดแบบตรง จากบทบัญญัติดังกล่าว จะเป็นความผิดฐานโฆษณา เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ได้นั้น จะต้องมีเจตนาพิเศษเพื่อประโยชน์ในทางการค้า หรือเพื่อการสื่อสารการตลาด  

          ประการที่สอง ห้ามมิให้ผู้ใดแสดงชื่อหรือเครื่องหมายของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อันเป็นอวดอ้างสรรพคุณ  

          ประการที่สาม ห้ามมิให้ผู้ใดชักจูงในให้ผู้อื่นดื่มแอลกอฮอล์โดยตรงหรือทางอ้อม  

         การฝ่าฝืนบทบัญญัติมาตรา ๓๒ จะมีโทษตามาตรา ๓๔ ของกฎหมายฉบับดังกล่าว คือต้องระวางโทษคำคุกไม่เกินหนึ่งปีหรือปรับไม่เกินห้าแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

     ในการปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมายฉบับดังกล่าว มาตรา ๓๔ ให้อำนาจพนักงานเจ้าหน้าที่มีอำนาจหน้าที่มีหนังสือเรียกบุคคลใดมาให้ถ้อยคำหรือให้ถ้อยคำหรือให้ส่งเอกสารหรือวัตถุใดมาเพื่อประกอบการพิจารณาและหากฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตาม กล่าวคือ ผู้ใดไม่ยอมมาให้ถ้อยคำหรือไม่ยอมให้ถ้อยคำโดยไม่มีเหตุอันสมควร หรือไม่ยอมมาให้ถ้อยคำหรือไม่ยอมส่งเอกสารหรือวัตถุอื่นใดมาเพื่อประกอบการพิจารณาของพนักงานเจ้าหน้าที่ดังกล่าว ย่อมมีโทษตามมาตรา ๔๔ วรรคสอง คือ ต้องระวางโทษปรับไม่เกินสองหมื่นบาท  

         แต่อย่างไรก็ตาม มาตรา ๔๕ ของกฎหมายฉบับดังกล่าวบัญญัติว่า “บรรดาความรับผิดความพระราชบัญญัตินี้ให้คณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มีอำนาจเปรียบเทียบได้ และในการนี้ให้คณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มีอำนาจมอบหมายให้คณะอนุกรรมการพนักงานสอบสวน หรือพนักงานเจ้าหน้าที่ดำเนินการเปรียบเทียบได้….ในการสอบสวน ถ้าพนักงานสอบสวนพบว่าบุคคลใดกระทำความผิดตามพระราชบัญญัตินี้และบุคคลนั้นยินยอมให้เปรียบเทียบให้พนักงานสอบสวนส่งเรื่องมายังคณะกรรมการการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หรือผู้ซึ่งคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มอบหมายให้มีอำนาจเปรียบเทียบภายในเจ็ดวัน นับแต่วันที่ผู้นั้นแสดงความยินยอมให้เปรียบเทียบ….เมื่อผู้กระทำความผิดได้เสียค่าปรับตามที่เปรียบเทียบแล้วให้ถือว่าคดีนั้นเลิกกันตามประมวลกฎหมายพิจารณาความอาญา”หมายความว่าหากมีการเปรียบเทียบที่ชอบด้วยกฎหมายแล้ว พนักงานสอบสวนก็ส่งสำนวนไปพนักงานอัยการเพื่อสั่งยุติการดำเนินคดี เนื่องจากสิทธินำคดีอาญามาฟ้องย่อมระงับไปตามกฎหมาย โดยพนักงานอัยการไม่ต้องส่งคดีไปฟ้องต่อศาลแต่ศาลแต่อย่างใด จากกรณีเหตุการณ์ที่เป็นข่าวดังกล่าวข้างต้น ผู้เขียนมีความเห็นว่ามีดารานักร้องนักแสดงพิธีกรชื่อดังทั้งชายหญิงและบุคคลที่มีชื่อเสียงทางสังคมประมาณ ๗ คน ซึ่งมีชื่ออยู่ในแคมเปญของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์บางยี่ห้อ อาจเข้าข่ายความผิดฐานโฆษณาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เพื่อประโยชน์ในทางการค้า หรือฐานโฆษณาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เพื่อการสื่อสารการตลาด ส่วนคนอื่นที่เหลืออาจเข้าข่ายความผิดฐานชักจูงใจให้ผู้อื่นดื่มแอลกอฮอล์โดยตรงหรือโดยอ้อมทั้งนี้ ต้องอยู่ภายหลักกฎหมายทั่วไปตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๕๙ วรรคแรก ซึ่งบัญญัติว่า “บุคคลจะต้องรับผิดในทางอาญาก็ต่อเมื่อได้กระทำโดยเจตนา..”แต่เนื่องจากเจตนาเป็นเรื่องภายในจิตใจของแต่ละบุคคลซึ่งจิตมนุษย์นั้นยากแท้หยั่งถึง นักกฎหมายส่วนใหญ่ จึงใช้หลักกรรมหรือการกระทำเป็นเครื่องบ่งชี้เจตนา กล่าวคือยึดถือเอาการกระทำของแต่ละบุคคลในแต่ละคดีหรือแต่ละเรื่อง แต่ละเหตุการณ์เป็นตัวชี้วัดว่าบุคคลนั้นมีเจตนาในการกระทำความผิดในคดีอาญาหรือไม่ส่วนบริษัท ฯ ผู้ผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หากมีพยานหลักฐานว่าเข้าไปมีส่วนร่วมเกี่ยวข้องในการกระทำความผิด ก็อาจมีความผิดฐานเป็นผู้ใช้ ตัวการ หรือผู้สนับสนุน แล้วแต่ข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานที่จะนำมาพิสูจน์ต่อไป นอกจากนี้ผู้เขียนเห็นว่ากฎหมายดังกล่าวย่อมมีผลบังคับกับทุกคนไม่ว่าท่านจะเป็นประชาชนคนธรรมดา เป็นดารานักร้องนักแสดงพิธีกรชื่อดังหรือเป็นบุคคลที่มีชื่อเสียงทางสังคม กฎหมายย่อมไม่มีการเลือกปฏิบัติ ส่วนกรณีที่จะอ้างว่าไม่รูว่ามีกฎหมายเกี่ยวกับพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. ๒๕๕๑ บัญญัติห้ามไว้ย่อมอ้างไม่ได้ เนื่องจากประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๖๔ บัญญัติว่า “บุคคลจะแก้ตัวไม่ได้ว่าไม่รู้กฎหมายเพื่อให้พ้นจากความรับผิดในทางอาญาไม่ได้…” และกรณีที่มีการวิพากวิจารณ์ว่ากฎหมายดังกล่าวไม่มีความเหมาะสมเนื่องจากก้าวล่วงสิทธิส่วนบุคคลมากเกินไปนั้น ก็เป็นเรื่องที่จะต้องวิเคราะห์กันต่อไป แต่เมื่อกฎหมายยังไม่ยกเลิกหรือแก้ไขเปลี่ยนแปลงก็ย่อมมีผลบังคับใช้ต่อไป ดังนั้นเป็นอุทาหรณ์เตือนใจว่า การจะโพสต์ภาพหรือข้อความผ่านสื่อออนไลน์ต่างๆ ต้องใช้ความระมัดระวังไม่ให้เป็นการกระทำที่เป็นความผิดต่อกฎหมาย

มีปัญหาปรึกษา สำนักงานอัยการจังหวัดแม่สอด ตั้งอยู่ที่ ถนนอติโพธิ ตำบลแม่สอด อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก โทรศัพท์   ( ๐๕๕) ๕๓๓๔๔๙ (๐๕๕) ๕๓๓๗๐๓ ให้บริการฟรีโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ ทั้งสิ้นยกเว้นค่าธรรมเนียมศาล